Hasan Ali Yücel kimdir?

Konu Anlatımı - Konu Anlatımı ve sosyal içerik platformu

Türk eğitim sistemi içinde yapmış olduğu yöntemler ve özellikle dünya ülkelerindeki klasiklerin yayımlanması gibi önemli işler sağlamış olan Hasan Ali Yücel kimdir sorusuna yanıt vermek için, bu çok yönlü düşünce ve siyaset insanının yakın profiline bakmak gerekmektedir. Günümüzde sağladığı çevirileri ve özellikle Köy Enstitüleri’nin kurucusu olarak hâlâ önemini korumaktadır.

Hasan Ali Yücel’in Yaşamı

Hasan Ali Yücel 1897 yılında İstanbul’da doğmuştur. Babası Ali Rıza Bey olup annesi de Neyyire Hanım’dır. Küçük yaşlardan itibaren okumaya son derece meraklı olan Yücel, eğitim yaşamını Vefa Lisesi, Cağaloğlu Yüksek Öğretmen okulu gibi alanlarda sürdürdü ve İstanbul Üniversitesi edebiyat fakültesinden mezun oldu.

1922’de öğretmenliğe başlamasına rağmen Anadolu’da yaşanan gelişmeler sonucunda bu dönemde öğrencileri ile istediği eğitim olanaklarını yaratamadı. Ayrıca savaş koşulları yüzünden Anadolu’nun ve özellikle çocukların nasıl etkilendiklerini görmek de kendisinde büyük izler bıraktı. Cumhuriyet’in kuruluşu ile birlikte kendi görevini önemli bir şekilde üstlendi ve eğitim alanında büyük gelişmelere öncülük etmeye başladı.

Türk Dil Kurumu’nun kurulması ile birlikte etimoloji, yani sözcüklerin kökenini inceleyen bölümün başına getirildi. Hasan Ali Yücel biyografisi itibariyle her zaman eğitim ile iç içe olmuş bir kimse olmayı başarmıştır. 1935 yılında milletvekili seçilmesi sayesinde devletin eğitim politikalarında da belirleyici bir rol oynamaya başladı.

Köy Enstitülerinin Kuruluşu

Hasan Ali Yücel milletvekili olduktan kısa bir süre sonra, 1938’de milli eğitim bakanlığı görevine getirildi. Özellikle bu dönemde üniversite reformunun yapılması; Osmanlı sistemini sürdürmeye çalışan kimselerin görevden alınması, yüksek fakültelerin kurulması, Ankara Tıp Fakültesi’nin kurulması gibi bir dizi çalışmaya imza attı. Ancak bakanlığı döneminde en büyük görevi Köy Enstitülerinin kurulmasıdır. Köy Enstitüleri, özellikle kırsal kesimde bulunan çocuklara okuma yazma öğretmek ve onları da daha sonra enstitülerde öğretmen, farklı zanaat meslek dallarında uzman yapmak amacıyla nitelikli iş gücü yaratmak için tasarlanmışlardı. Enstitüler bir tür komün hayatı şeklinde işliyor ve tüm binaların masrafları ya da yapımları öğretmenler başta olmak üzere öğrenciler ile birlikte gideriliyordu. Öğrenciler burada çeşitli tarım faaliyetleri de yapıyor ve hem kendilerine hem de ekonomiye katkı sağlıyorlardı.

Enstitülerden mezun olmuş pek çok kişi günümüzde hâlâ Hasan Ali Yücel ismini saygıyla anmaktadır. Köy yaşamında, dönem şartlarına göre çok ilerici kuruluşlar olan enstitüler, oradaki çocukların dünya ile temas edebilmesini, her şeyden önce kültür ile temasa geçebilmelerini sağlamıştır.

Bunun yanında Yücel’in eğitim tarihindeki en önemli etkisi kapsamlı bir çeviri faaliyeti başlatarak pek çok dünya klasik eserinin türkçeye kazandırılmasıdır. Yapılan çeviriler pek çok kitabı kapsamaktadır ve günümüzde de çoğu hâlâ alanında tek çeviri olma özelliğini korumaktadır. Hasan Ali Yücel yaşamı itibariyle bu özellikleri açısından eğitim sisteminde büyük izler bırakan birisi olarak bilinmektedir.