Fenomenoloji (Görüngübilim) nedir ve ne demektir?

Konu Anlatımı - Konu Anlatımı ve sosyal içerik platformu

Fenomenoloji Nedir? kavramında yer alan Fenomenoloji kavramı, duyularımız ile duyabildiğimiz dış dünyanın gerçekleri kastından hareket eder. Bu kavram Alman filozof Hegel’ in yazdığı 1807 yılında yazılan ‘Aklın Fenomenolojisi’ eserinde geçmiştir. Felsefe kavramında fenomenoloji Kant ise; ”Dünyanın gerçekte nasıl bir yapıda olduğunu bilemeyiz. Bunu öğrenmekte imkansıza yakın bir bilgidir, dünya hakkında bilgilerimiz algılarımıza dayalı olarak gerçekleşir.” olduğunu dile getirmiştir. Bunlarda Fenomenoloji Nedir? sorusuna verilecek en açıklayıcı cevaplardır.

Fenomenoloji, gerçekleri sorgulama ve araştırma çabası ürünüdür. Fenomenolojiye göre fiziksel dış dünya tüm insanlık için aynı anlamı taşımamaktadır. Bu gerçeklik kişiden kişiye değişmektedir. Yani dış dünya göreceli bir kavramdır. Ancak kendisine yüklediğimiz algılar, anlamlar ve yorumlar doğrultusunda bizim kendimize özgü anlamı ortaya çıkar.

Örnekle anlatacak olursak: masa, sandalye, sopa veya ağaç gibi şeyler gerçekte yoktur. Bunlar sadece farklı işlevlere sahip olan ahşaplardır.

Bu düşüncenin çıkış noktası işe şurasıdır; Yağmur ormanlarında yaşayan ve daha önce hayatında hiç anahtar görmemiş bir kişiye anahtar verdiğimizde, bu kişi anahtara bizim yüklediğimiz anlamlardan başka anlamlar yükleyecektir. Onun içinde bir önemi olmayan sıradan bir metalden başka bir şey değildir. Bu anahtarın bir şey olabilmesi için ona bir anlam yükleyebilmelidir. Dolayısıyla gerçek dış dünya her insan için aynı anlama sahip değildir.

Gündelik Yaşamda Fenomenoloji

Fenomenoloji, Edmund Husserl ile gelişmiştir. Gündelik hayatta bizlere gelen bilgiler, bilinç düzeyinde sorgulamaksızın kabul ettiğimiz bu gerçeklik, bilincimiz tarafından nasıl işlendiğini anlamaya çalışan bir felsefi araştırma yöntemidir.

Fenomenoloji; ”Dış dünya ancak bilincimizle anlamlı olduğu kadarıyla var.” varsayımına dayanmaktadır. Burada asıl üzerinde durulan nokta ise insan bilincinin çalışması ile ilgilidir. Bilinç baz alınarak insanın içinde yaşadığı dünyayı yorumlama yollarını araştırmaya çalışan bir yaklaşımdır.

Husserl’ e göre fenomenoloji düşüncesinin en önemli farklılığı yönelimselliktir. Bunu daha da açacak olursak: Bilinç her daim bir şeye yönelmiş, yeni başka bir şey ile ilişkili olarak bilinçte vardır. Basit bir örnek ile anlatacak olursak; ağaç dendiğinde bilincimiz toprağın, ağacın bilincinde olduğunu varsayar. Yani aslında ağaç ve toprak diye birbirinden farklı şey yoktur. Ağaç diyorsak toprakta vardır. Buradan da anlaşılacağı üzere nesne ve özne farklılığı, ayrımı yoktur. Bu durumda nesnenin anlam kazanabilmesi için bilincin sadece ona yönelmesi gerekir. Yani ağaç yerine bilinç toprağa yöneldiğinde toprak anlam kazanır. Bu da göstermektedir ki nesne hangi yöne yönelirse deneyimlerimiz de o yöne doğru gelişir ve kurulur.

Fenomenoloji Nasıl Gerçekleşir?

Fenomenoloji, insanın çevresinde bulunan nesne ve özneleri algılama durumu insanın bilinci tarafından oluşturulur. Örneğin; zenginlikten veya ödülden anladığımız, bir sandalye veya çatal görünce bunun ne olduğunu algılama şeklimiz, sorunlar ile karşılaştığımızda bu sorunları çözmek için oluşturulan algılarımız, bir matematik problemi çözerken aklımızda oluşan formüllerden her biri bilincimiz tarafından oluşturulmuştur.

Dolayısıyla yaşam ve hayat dediğimiz şey bilincimizin algıladığı ve dikkat ettiğimiz şey doğrultusunda gelişir. Böylece bilincimizin bizim yaşam tarzımızı ve anlayış durumumuz etkilediğini anlamak için seçimlerimize bakmamız yeterlidir.

Fenomoloji, aslında gerçekten hayata algılarımızın bilinç yolu sorgulanmasını kabul eden. Sorgulanmaksızın alınan tüm bilgilerin özü açığa çıkarmak için yetersiz kaldığını ve uzak durulmasını gerektiğiniz savunmaktadır.

Fenomenolojik Tavır Nedir?

Bilinç tarafından algılanan fenomenlerin gerçekliğini ve temelini gerçekleştirmenin yolu, sıradan bir davranış ve doğal tavırdan kaçınıp fenomenolojik tavır takınmamızdan geçer. Doğal tavır ise dış dünyadan sorgulanmaksızın kabul ettiğimiz tavırlardır. Sözler ve anlamlar bu tavır ile asla açığa çıkmaz. Buradan şunu rahatlıkla anlayabiliriz ki fenomenolojik tavır denilen şey anlamın ve özün gerçekliğini bularak gün yüzüne çıkarma işlemidir.

Fenomenoloji (Görüngübilim) nedir ve ne demektir? içeriği Konu Anlatımı sitesinden alıntıdır.



source https://konuanlatimi.net/fenomenoloji/

Yorumlar