Fizikte Verim Nedir? Ne Demektir?

Konu Anlatımı - Konu Anlatımı ve sosyal içerik platformu

Sanayide ve günlük yaşantımızda kullandığımız makineler, bazı türdeki enerjileri dönüştürerek, başka türde enerji elde etmek üzere kurgulanmıştır. Bu dönüşüm sürecinde makine veya sistemin yapısı gereği bazı amaç dışı dönüşümler de gerçekleşir. En genel amaç dışı dönüşüm sürtünme kaynaklı ısı enerjisidir. Örneğin bir akkor lambanın ışık üretme yöntemi; lambanın içindeki flaman denilen dirençli telden akım geçirip, yüksek sıcaklıklara ulaştırarak gözle görülür ışık yaymaktır. Burada harcanan elektrik enerjisinin ışık enerjisine dönüşen kısmından daha fazlası ısı enerjisine dönüşmektedir. Eğer 100 J elektrik enerjisi harcanıp 80 J ısı ve 20 J ışık enerjisi üretiliyorsa bu lamba için %20 verimlidir denir.

Ampul içindeki flaman
Ampul içindeki flaman

Verim Nedir?

Genellenecek olursa verim fizikte verim formülüşeklinde hesaplanır.

Mekanik düzeneklerde enerji dönüşümü %100 verimle gerçekleşmez. Her enerji dönüşüm aşamasında bir miktar amaç dışı enerji oluşur. Üretilmek istenen enerji türüne daha az dönüşümle ulaşılması verimi arttırır. Teknolojik gelişmeler sayesinde keşfedilen daha hafif ve dayanıklı, az dirençli veya az sürtünmeli malzemeler de enerji dönüşümlerindeki kayıpları azaltarak verimi arttırmaktadır.

Amaç dışı enerji azaltıldıkça verim yükselmiş olur. Daha verimli araçlar kullanarak ihtiyaçlar daha az enerjiyle giderilebilir. Dünya da enerji dönüşümü yapan tüm araçlarda verim düzeyini gösteren enerji kimlik belgeleri kullanılmaktadır.

Enerji kimlik belgesi
Enerji kimlik belgesi

Verimi Artıracak Öneriler

Osmanlı ordusu tarafından fetih için İstanbul kuşatıldığında zincirle kapatılan Haliç’e gemilerin girmesi mümkün değildi. Fatih Sultan Mehmet’in gemileri kara yolu ile Haliç’e indirme düşüncesi çok parlak bir fikirdi. Gece boyunca ve gün doğana kadar Haliç’e en fazla sayıda gemiyi, mevcut insan gücü ile çekmek gerekiyordu. İnsan gücünü daha verimli kullanmak için gemi geçiş güzergâhına yerleştirilen ağaç kızakların üzerine içyağı ve zeytinyağı sürülerek gemilerin çekilmesine direnç gösteren sürtünme kuvveti en az seviyeye indirildi. Dönemin mevcut imkânları içinde insan gücü en verimli şekilde kullanıldı. Tarihsel süreçte olduğu gibi bugünün sistemlerinde de enerji kaybını en aza indirerek verimliliği en üst düzeye çıkarmak amacıyla yapılan bilimsel çalışmalar hızla devam etmektedir.

9. Sınıf Fizik – Verim | 2022

Fizikte Verim Nedir? Ne Demektir? içeriği Konu Anlatımı sitesinden alıntıdır.



source https://konuanlatimi.net/verim-nedir/

Yorumlar